M€Nü |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1918'den günümüze Kafkasya |
|
|
1918'den günümüze Kafkasya
Çeçenistan-
İ
11 May
ıs 1918
Rusya Çar
İmparatorluğunun çöküşünden sonra, Kafkasya'da Çeçen siyasi liderlerinden Tapa Çermoyev'in başkanlığında "Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti" kuruldu. Bu Cumhuriyet Almanya ve Osmanlı Devleti tarafından tanındı. Ancak bu devlet, önce beyaz ordu, daha sonra da bolşevik ordusunun hücumuna maruz kaldı ve işgal edildi.
1919-20
ıllarda mücadele Şeyh Uzun Hacı başkanlığında devam ettirildiyse de 1921 yılında Kuzey Kafkasya bolşevikler tarafından tamamıyla işgal edildi. Fakat özellikle Çeçenistan'da gerilla hareketleri durmadı.
1942
Çeçenistan'da, Çeçen devletinin yeniden kuruldu
ğu ilan edildi. Devletin başında avukat Hasan İsrailov vardı.
23
ı askeri operasyon sonucunda, tüm Çeçen halkı Sibirya'ya sürüldü.
Çeçenistan topraklarında tek tek gerilla grupları ta 1976 yılına kadar faaliyet gösterdiler.
1957
Çeçenler, kendi ba
ına Sibirya'dan Kafkasya'ya geri döndüler. Sürgün sonucunda nüfusun 2/3 kısmı mahvoldu.
1976-1990
Bu y
ıllar arasında Çeçenistan dağlarında, Rusya karşıtı silahlı birlikler faaliyet gösterdiler.
23-25 Ekim 1990
Grozni'de Çeçen Halk
ı Kongresi yapıldı. Kongre'de, Çeçen halkının bağımsızlığının ve devletinin yeniden ihya edilmesine ilişkin deklerasyon kabul edildi.
27 Ekim 1990
İnguş Cumhuriyeti'nin Moskova yanlısı yönetimi, Çeçen Halk Kongresi'nin yayınladığı Deklarasyonu onayladı; ayrıca kendisi de Çeçen-İnguş Cumhuriyetinin devlet bağımsızlığı hakkında bir deklarasyon yayınladı. Sözde özerkliğin kaldırıldığı, SSCB ve RF dışında bağımsız Çeçen-İnguş Cumhuriyetinin kurulduğu ilan edildi. Çeçen halkı, SSCB ve RF tarafından yapılan herhangi bir referanduma veya devlet başkanı seçimlerine katılmamıştır.
8 Temmuz 1991
ısı'nda alınan kararda, Sovyet hükümetine, Çeçenistan'la geniş çaplı bir İttifak Anlaşması yapılması önerilmişti. Çeçenistan'ın özerklik statüsünün değişmiş olmasından dolayı ve Çeçen Halk Kongresi kararı doğrultusunda, Çeçen-İnguş Cumhuriyeti Moskova yanlısı yönetiminin meşruluğunu kaybetmiş olduğu ilan edildi.
19 Ağustos 1991'de Moskova'da gerçekleştirilen darbe girişiminden sonra, Çeçen Halk Kongresi, darbecilere karşı silahlı direnmeyi organize etmiştir.
1 Eylül 1991
ın her seviyeden olan Sovyet meclis temsilcilerinin de katılımıyla Çeçen Halk Kongresi'nin 3. Toplantısı gerçekleştirildi ve burada, Moskova yanlısı Çeçen-İnguşetya Yüksek Sovyeti'nin düşürülmüş olduğu, keza Rusya ile yüzyıllarca sürdürülen savaşlar sonucunda kaybedilmiş olan devlet bağımsızlığı ve devlet hukuki statüsünün ihya edilmiş olduğu ilan edildi.
6 Eylül 1991
ısı yönetimin Yüksek Sovyet'i düşürüldü. Yüksek Sovyet, KGB ve İçişleri Bakanlığı binaları Çeçen Halk Kongresi'nin denetimine girdi.
15 Eylül 1991
İnguşetya Yüksek Sovyeti kendini fesh etme yönünde karar aldı.
Çeçen Halk Kongresi, Çeçenistan'ın her seviyeden olan Sovyet meclis temsilcilerinin de katılımıyla, Geçici Yüksek Konsey oluşturdu. Bu Konseye, bağımsız Çeçenistan devletinin Başkan ve Parlamento seçimlerini gerçekleştirmek görevi verildi.
Meşru seçimlerin yapılabilmesi için gereken hukuki belgeler ve kanuni işlemler Kongre ve Geçici Yüksek Konsey tarafından düzenlendi.
Ekim 1991
ın 23 devletinden ve uluslararası kuruluşlardan gelmiş olan gözlemcilerin gözetiminde, bağımsız Çeçen devleti parlamentosu ve devlet başkanı seçimleri yapıldı. Seçim sonuçları ile ilgili olarak, uluslararası gözlemcilerin seçimlerin meşruluğu konusunda düzenlediği tutanak kabul edildi.
Çeçen Halk Kongresi Başkanı olan, stratejik hava kuvvetleri generali Cahar Dudayev, bağımsız Çeçen devletinin Başkanı seçildi. Aynı zamanda 41 milletvekilinin oluşturduğu parlamento da seçildi.
1 Kas
ım 1991
Çeçen Devlet Ba
ı C. Dudayev, ilk kararnamesini (Çeçen Cumhuriyetinin Devlet Bağımsızlığının İhya Edilişine Dair) imzaladı.
12 Mart 1992
İC parlamentosu, bağımsız Çeçen devletinin anayasasını kabul etti; ki burada, Çeçen Cumhuriyeti'nin devlet bağımsızlığına dair tutanak, anayasal normlar üzerine oturtulmuştur.
Nisan 1992
ılan bir anlaşma doğrultusunda; Rusya orduları, Çeçenistan topraklarından tamamen çıkarıldı. Bu tarihten itibaren Çeçenistan topraklarında tek bir Rus askeri dahi kalmamıştır.
Çeçenistan'da gerçekleştirilmek istenen birçok darbe hareketlerinden ve devlet başkanı C. Dudayev'in hayatına karşı yapılan suikast girişimlerinden sonra; Rusya ordusu (savaş ilan etmeden) 11.Aralık 1994 tarihinde bağımsız Çeçen devleti topraklarına girerek, ÇİC'ne karşı fiili tecavüz gerçekleştirdi.
2 yıllık savaş sonucunda, Rusya ordusu bağımsız Çeçen devleti topraklarından kovuldu.
21 Nisan 1996
ı Cahar Dudayev şehit edildi.
31 A
ğustos 1996
Sava
ın bitmesi, Rus askerinin Çeçenistan'dan çıkarılması, keza uluslararası prensipler doğrultusunda devletler arası bir resmi anlaşma yapılmasına hazırlık hususunda Hasavyurt sözleşmeleri imzalandı.
27 Ocak 1997
ğımsız devletin anayasasına uygun olarak, uluslararası kuruluşların, dünyanın 60 ülkesinden gelmiş olan bağımsız gazetecilerin ve gözlemcilerin gözetiminde, ÇİC Başkanlık parlamento seçimleri yapıldı. Aslan Mashadov, Başkan oldu.
12 May
ıs 1997
RF ile Ç
İC arasında, Hasavyurt sözleşmelerinin geliştirilmesi anlamında; "RF Ve ÇİC Arasında Barış ve Karşılıklı İlişkilerin Prensiplerine Dair Anlaşma" İmzalandı.
Anlaşma, iki devletin başkanları; Boris Yeltsin (RF) ve Aslan Mashadov (ÇİC) tarafından imzalanmış olup, Rusya ile Çeçenistan İçkeriya Cumhuriyeti ilişkilerine (uluslararası hukuk ve ilke ve esasları doğrultusunda) devletlerararası resmi statü kazandırmıştır. (Anlaşma ile ilgili olarak uluslararası hukuk açısından değerlendirme ilişikte sunulmaktadır).
12 May
ıs 1998
"RF Ve Ç
İC Arasında Barış Ve Karşılıklı İlişkilerin Prensiplerine Dair Anlaşma", ÇİC parlamentosu tarafından onaylandı. Rusya Federasyonu ile bir dizi başka anlaşmalar da imzalanmıştır ki bunların arasında (Çeçenistan İçkeriya Cumhuriyeti'nin bağımsız devlet statüsünü hukuken sağlamlaştıran) gümrük alanında işbirliği gibi anlaşması da vardır. Günümüzde Rusya Federasyonu, uluslararası hukuk ilkelerini ihlal ederek, ÇİC'ne karşı siyasi, ekonomik ve askeri abluka uygulamaktadır; ayrıca savaş sırasında Çeçen devletine vurulan maddi zararın tazmini ile ilgili olarak üstlenmiş olduğu yükümlülüklerin yerine getirilmesi de her vesileyle ertelenmektedir.
13 May
ıs 1998
Ç
İC Dışişleri Bakanlığı, Rusya Federasyonu ile Çeçen İçkeriya Cumhuriyeti arasında resmi diplomatik ilişkiler kurulması önerisini içeren resmi notayı RF Dışişleri Bakanlığına iletmiştir.
Eylül 1999
ın çeşitli bölgelerinde ve Dağıstan'da meydana gelen esrarengiz bombalama olaylarında 250 kişi öldü. Rusya bu olaylardan Çeçenleri sorumlu tutarak askeri harekata başladı. Ancak daha sonra patlamaların Rus gizli haber alma örgütü FSB (KGB) tarafından gerçekleştirildiği ortaya çıktı.
Rusya'n
Ba
şşkan
Çeçenistan Devlet Ba
Çeçen hükümeti ile yap
Ç
şkan
İnguş halkı, İnguşetya'da kendi kongresini yaptı ve merkezi Nazran şehrinde olmak üzere kendi Cumhuriyetinin kurulmuş olduğunu ilan etti.
27 Ekim 1991
Dünyan
Eski Çeçen-
Eski Moskova yanl
Çeçenistan'
Çeçen Halk Kongresi 2. Toplant
Çeçen-
şlar Şubat 1944
Geni
ş çapl
Bu y
çkeriya Cumhuriyeti (ÇİC) toprakları, 400 yıllık bir savaş sonrasında 19. yüzyılın sonunda Rusya kolonyel ordusu tarafından işgal edilmiştir. Kafkas savaşının bitişi resmi tarih kaynaklarında 1859 (Şamil'in teslim yılı) olarak gösterilmektedir. Oysa Çeçenistan topraklarında aktif askeri hareketler, ta 1878'lere kadar Şamil'in naibi Baysungur, Magomed (Muhammed) Emin ve Çeçenistan İmamı Alibek Hacı önderliğinde devam ettirilmiştir.
Çeçenistan'da Rus işgal yönetimine karşı sürekli askeri hareketler 1876 yılına kadar sürdürülmüştür. Son Çeçen askeri liderlerinden Hasuha Magomadov 1876 yılında öldürüldü.
|
|
|
|
|
|
|
Bugün 13 ziyaretçi (24 klik) kişi burdaydı! |
|
|
|
| | |